Eten. Voor Lola van Ruler (29) is dat onlosmakelijk verbonden met haar familie en met herinneringen. Geen verjaardagsfeest ging voorbij zonder ladingen spekkoek, Indische aardappelkroketjes en andere lekkernijen. Maar recepten delen, dat ligt in de Indische cultuur gevoelig. Toch wist Van Ruler er tientallen los te krijgen en te bundelen in het bakboek Toko Lo.
Al jaren timmert Van Ruler aan de weg met haar bedrijf Toko Lo. Op bestelling maakt ze Indische lekkernijen die ze thuisbezorgt. Dat ze haar familierecepten zou bundelen en aan zou bieden aan een groot publiek had ze niet gedacht. ,,Ik was een beetje huiverig. Bang dat ik het ‘gouden ei’ zou weggeven. Maar als ik de recepten niet doorgeef, dan zijn ze er straks met mij ook niet meer. Ik wilde toch graag het verhaal vertellen.”
Appeltaart
Dat verhaal begint in de jaren 50 als haar opa en oma naar Nederland komen. Beiden zijn Indisch, hebben een Indonesische moeder en een Nederlandse vader en zijn daarmee een mix van culturen. Die mix komt ook terug in het bakboek, waar behalve de typisch Indische koekjes en hartigheden ook recepten zijn opgenomen voor een oer-Hollandse appeltaart en een Schwarzwälder Kirschtorte. ,,Ik vond het leuk om het contrast van onze cultuur in de recepten te laten zien. Mijn opa en oma hadden Nederlandse vaders die in de tropen bij 40 graden ook wel eens zin hadden in een stuk appeltaart.”
Eenmaal in Nederland moest Van Rulers oma soms creatief zijn met de ingrediënten die ze nodig had voor Indonesische taarten. Oorspronkelijk wordt lapis singkong kelapa gemaakt met sliertjes kokos, maar dat was lastig te krijgen. Oma verving de kokos door courgette en sindsdien eet de familie de taart niet anders meer.
Als jong meisje weet Van Ruler al dat ze later wil bakken. En een paar jaar na haar opleiding besluit ze zich toe te leggen op de Indische keuken. Makkelijker gezegd dan gedaan, want de familierecepten zijn vaak een puzzel, gekrabbeld op viltjes, stukjes papier en servetten. ,,Het was een kwestie van proberen. Vaak stonden alleen de ingrediënten op de briefjes en daarbij of het gebakken of gestoomd moest worden. De rest van de bereiding moest ik zelf verzinnen. Ook al was ik al banketbakker, het voelde als een totaal andere wereld.”
‘Persoonlijker dan dit wordt het niet’
Als jong meisje wist Van Ruler al dat ze later wilde gaan bakken.
Als jong meisje wist Van Ruler al dat ze later wilde gaan bakken. © Mitchell van Voorbergen
Toen ze benaderd werd om juist die recepten te bundelen, moest ze daar wel even over nadenken: ,,Het voelde als het blootleggen van mijn ziel, omdat elk recept voor mij aan een herinnering is gekoppeld. En die herinneringen zijn ook opgenomen in het boek. Persoonlijker dan dit wordt het niet.”
Ze deed het niet zonder toestemming van haar familie. ,,Indische mensen delen hun recepten nooit helemaal, ze willen het niet te veel uit handen geven, zodat de visite speciaal blijft komen voor bijvoorbeeld die ene lekkere sponscake.” Toch bleek haar familie wonderwel mee te willen werken. ,,Ze waren ongelofelijk trots en dachten mee. De recepten van mijn oma zijn de basis geweest, maar ook de Javaanse pasteitjes van tante Jenny moesten er bijvoorbeeld in, omdat mijn familie die het lekkerst vindt.”
Koningskroon van oma
Eén recept haalde het boek niet. ,,Daarvoor kreeg ik geen toestemming van mijn vader. De Koningskroon van mijn oma, een laagjestaart met rum en frambozen. Het is lastig uit te leggen aan iemand die geen Indische wortels heeft waarom het delen van recepten zo moeilijk is, maar dat recept was te veel aan haar verbonden. Mensen kwamen vanuit het hele land langs om hem te proeven.”
